Dlaczego tak trudno jest nam zmienić przyzwyczajenia?

A dlaczego tak trudno chodzić nam na dwóch rękach? Bo nie do tego zostaliśmy stworzeni. Jest nam trudno zmienić przyzwyczajenia, bo jesteśmy biologicznie uwarunkowani, żeby je mieć.

Jesteśmy istotami wręcz złożonymi z przyzwyczajeń. To one tworzą, kim jesteśmy. Nie byłoby fajnie, gdybyś każdego dnia był kimś innym, prawda?

A na pewno nie byłoby to fajne przez resztę życia, zwłaszcza, gdyby wszyscy wokół też mieli takie pomieszanie osobowości. Twoi rodzice, dzieci, współmałżonek, koledzy w pracy jednego dnia byliby słodcy i mili, następnego dnia wściekłymi szaleńcami, a kolejnego dnia apatycznymi leniami. A to nie koniec karuzeli, możliwości byłoby nieskończoność, jedna na każdy dzień. Nic fajnego.

W jaki sposób jesteśmy biologicznie uwarunkowani?

Pewnie na więcej sposobów niż nam się wydaje. Osobiście wiem o dwóch.

1. Ludzkie nawyki są przechowywane w mózgu w części zwanej jądrami podstawnymi.

Kiedy już twój mózg rozpoznaje pewien wzorzec postępowania, zapisuje go w tej podstawowej strukturze mózgu, którą dzielimy razem ze wszystkimi zwierzętami, od płazów i gadów poczynając.

Żródło: Wikipedia, Andrew Gillies (User:Anaru) [CC BY-SA 3.0]

Jest to naukowo potwierdzone: twoje nawyki są zapisywane w twoim mózgu. Na zawsze.
I owszem, można je przeprogramować, ale nie jest to proste. Jeśli kiedykolwiek miałeś do czynienia z programowaniem, to wiesz, że przepisanie czyjegoś kodu jest 100 razy trudniejsze, niż napisanie czegoś od początku.

2. Ludzkie umiejętności są wzmacniane za pomocą otoczki mielinowej.

Kiedy powtarzasz jakąś czynność, w twoim mózgu tworzą się ścieżki neuronowe. Poszczególne neurony otaczane są mieliną – substancją, która wzmacnia i przyspiesza przesyłanie impulsów nerwowych.

Im więcej powtarzasz jakąś czynność, tym łatwiej przychodzi ci ją skoordynować i wykonać szybciej i precyzyjniej. To właśnie ta substancja stoi za niesamowitymi zdolnościami światowej klasy sportowców czy muzyków.

Ale dotyczy to nawet wyższych funkcji ludzkiego mózgu. Wiadomo, sport czy granie na instrumencie to koordynacja ruchowo-myślowa. Tymczasem czysto intelektualne umiejętności, jak gra w szachy czy rozwiązywanie zagadnień matematycznych, również są wzmacniane przez mielinę.

Naukowcy sugerują, że nawet bardzo skomplikowane umiejętności są budowane i wzmacniane dzięki mielinie.
Ja tam im wierzę. Mam już ponad 15 lat doświadczenia we wsparciu IT i niejeden raz doświadczyłem tego, że wpadałem na rozwiązanie intuicyjnie, nawet nie wiedząc, dlaczego próbuję takiej drogi, a nie innej. Brzmi jak magia, ale ja po prostu zbudowałem w mózgu mnóstwo ścieżek neuronowych odnośnie analizy i naprawiania problemów w systemach informatycznych.

Jaki z tego morał?

Zmiana przyzwyczajeń jest trudna. Dlatego bardzo uważnie powinieneś budować swoje nawyki. Całe życie powinieneś prowadzić świadomie, żeby twoje przyzwyczajenia nie doprowadziły cię do katastrofy.

Aha, i jak z programowaniem, dużo łatwiej jest świadomie zbudować sobie nowe przyzwyczajenie, niż próbować odkręcić stary, zły nawyk.

Co więcej, twoje dobre nawyki przygłuszają z czasem złe. Po prostu, masz skończoną ilość czasu i energii, więc jeśli ich większość poświęcasz na dobre nawyki, na złe pozostaje już niewiele miejsca.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *